Hoezo eindejaar bonus?

Door Fabiola Koopmans, 29 december 2018

Hoezo eindejaar bonus?
Voor wat, hoort wat.

Met een woeste blik staat hij ineens voor haar bureau. Ze zag hem niet aankomen. Ze is verdiept in een klus die in december nog moet worden opgelost. Ze kijkt verschrikt op. “En waar blijft mijn bonus voor dit jaar?”

Gezellig deze tijd van het jaar. Ook op de afdeling. Leuke kerstversiering, kerstpakketten, eindejaar uitkeringen  en….. welke collega’s gaan een extra bonus krijgen voor hun inzet? Zoals gewoonlijk heeft de afdelingsmanager de eer om degenen die zijn voorgedragen te verblijden met het goede nieuws. Een eenmalige bonus of een permanente verhoging van het huidige salaris

Marcella schrikt en raakt in verwarring. Welke bonus? Waarom bonus? Hoezo bonus? Wat gebeurt hier? Jan ziet de verwarring bij Marcella en gaat nu echt los in zijn woede. “ik ben verdomme aan dit team toegevoegd om puin te ruimen en dat heb ik gedaan.”

“Nou”, begint Marcella aarzelend. Er flitsten inmiddels allerlei gedachten door haar hoofd. Heeft ze hier iets laten zitten? “Nou, ik had een extra teamlid nodig wegens onderbezetting en dat ben jij geworden omdat je graag deze klus wilde, wat meer buiten de deur.”

 Jan is niet onder de indruk. “Ja en nu is het werk weer onder controle en dus verdien ik een bonus.” De houding van Jan wordt dreigender en ook behoorlijk intimiderend. Dat is bij hem niet ongebruikelijk. Hij is snel geïrriteerd of boos en laat dat dan duidelijk merken. De collega’s vinden het ongemakkelijk worden en doen alsof zij druk zijn met hun werk.

Marcella is van haar padje nu. Had ze hier een bonus voor moeten regelen? Daar heeft ze niet eens over nagedacht. Heeft hij gelijk? Ze heeft het gevoel dat ze nu direct iets moet doen aan deze situatie. Maar wat? Ze stelt voor om even de gemoederen te laten bedaren en na de kerst samen in gesprek te gaan. Het loopt heel anders.

“Jij hebt dus niks aangevraagd voor mij hè? Ik heb me hier gewoon voor helemaal niks ingezet.
”Ik meld me nu ziek en kom pas terug als je dit hebt geregeld.”

De rust keert terug maar niet bij Marcella. Dit is een ontlading van een slepende niet uitgesproken, onderhuidse kwestie. Jan klaagt veel maar heeft zich schijnbaar ingehouden omdat hij een bonus wilde en dus verwachtte. Hij is niet blij met haar als leidinggevende. Ze is het nooit openlijk met hem aangegaan. Dat leek om vragen om problemen. Nou ja, die komen er dus toch wel. Ze merkt nu pas echt hoeveel spanning hij bij haar oproept met alleen zijn aanwezigheid. Hoe vaak ze in haar hoofd in gesprek is gegaan over zijn onredelijkheid. Dat ze opgelucht is als er een dag gewoon gewerkt is zonder gedonder. Ziek is prima. Tot je pensioen graag.

Wat Jan doet gaat niet werken en wat Marcella wenst ook niet. Ze verschillen van mening over de bonus, over werkhouding en gedrag op de werkvloer. Normaal gesproken is Marcella een leidinggevende die zich kwetsbaar opstelt. Ze komt er altijd wel uit met de mensen uit haar team. Bij Jan is ze onzeker en zoekt dan naar een houding en is uit haar eigen doen.

Het is niet makkelijk om te gaan met een collega die altijd ontevreden lijkt te zijn en graag moppert. Zich negatief uitlaat en daar veel aanleidingen voor vindt. Ook waar de anderen dat niet zo zien. Bij een onderwerp wat bij meer mensen niet lekker valt, hebben ze een rol en heeft hij de meute mee. Waar zijn collega’s de aanleiding niet zien laten ze hem toch zijn gang gaan en knikken wat.

De manager heeft hier het idee dat ze deze collega anders moet aanpakken. Ze gaat ook twijfelen aan haar eigen capaciteiten op die momenten. Hij is altijd wel ergens op de achtergrond aanwezig in haar hoofd. Ook thuis schiet hij soms door haar hoofd.

De verleiding hier is te willen gaan sturen op het gedrag van dit teamlid. Hier heeft de Marcella in de coaching geleerd om zich kwetsbaar op te blijven stellen maar zich niet afhankelijk te voelen van de negatieve reacties van Jan. Zij is gaan onderzoeken waarom vooral de negatieve, boze en gedecideerde reacties haar zo raken en laten twijfelen. Daar waren wel wat voorvallen uit het verleden aan te koppelen. Die inzichten hebben haar laten zien dat de onzekerheid weer terug kan naar het verleden. En begrip gebracht voor haar eigen kwetsbaarheid maar ook dat haar eigenheid is in haar huidige functie.

De bonus is er niet gekomen. Marcella heeft Jan uitgelegd wat haar criteria zijn voor een gratificatie of bonus. Ook dat ze ziet dat hij een andere verwachting had en dat als een teleurstelling voelde. Meer kan ze niet doen. De bedrijfsarts heeft Jan vriendelijk doch dringend verzocht weer aan het werk te gaan. Ze is helemaal uit haar weerstand gestapt en geen aas meer voor Jan.

Als jij een manager bent die graag open is en je daarmee soms kwetsbaar opstelt is dat prima. Dat anderen het anders doen, daar moet de aandacht niet heen. Natuurlijk wel naar de inhoud. Door in verwarring te raken door de reactie  van anderen en denken daar verantwoordelijk voor te zijn, raak je steeds van je eigen koers. Niet nodig. Authentiek blijven onder druk is je kracht.

Fabiola Koopmans, coacht bij werk sores.